بررسی تطبیقی وضعیت زنان در کشورهای اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا

Authors

  • مینا شجاعی دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی – مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه مازندران
  • یعقوب فروتن دانشیار جمعیت شناسی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه مازندران
Abstract:

وضعیت زنان در چند دهۀ اخیر در بیشتر نقاط دنیا پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. بااین‌حال، شکاف جنسیتی هنوز در بسیاری از جوامع وجود دارد. این پژوهش، با استفاده از شاخص‌های بین‌المللی سنجش وضعیت زنان، به بررسی تطبیقی کشورهای اسلامی خاورمیانه و شمال افریقا از حیث توسعۀ جنسیتی، نابرابری و شکاف جنسیتی می‌پردازد. روش این پژوهش تحلیل ثانویۀ داده‌های بین‌المللی است که به دو روش تحلیل توصیفی اکتشافی و تحلیل خوشه‌ای انجام ‌گرفته است. تجزیه و تحلیل‌های این تحقیق در‌خصوص وضعیت این کشورهای اسلامی بر دو الگوی اصلی تأکید دارد: اول آنکه، چنانچه مجموعۀ این کشورها را به‌عنوان یک کل در نظر بگیریم، شکاف‌ جنسیتی میان آن‌ها به‌مراتب بیشتر و برجسته‌تر از سایر نقاط جهان است. دوم آنکه، تحلیل‌های تفصیلی این پژوهش نیز نشان‌دهندۀ تنوع و تفاوت‌های قابل ملاحظه بین این کشورهاست؛ به‌طوری‌که می‌توان آن‌ها را بر‌اساس وضعیت زنان در سه شاخص بین‌المللی به پنج گروه مجزا تقسیم کرد. در این گروه‌بندی، کشورهای قطر و کویت در دستۀ یک، کشورهای امارات متحدۀ عربی، تونس، بحرین، عمان، عربستان سعودی و لیبی در گروه دوم، کشورهای لبنان، ترکیه و الجزایر در گروه سوم، کشورهای ایران، سوریه، اردن، مصر، مراکش، پاکستان و عراق در گروه چهارم و یمن و افغانستان در گروه پنجم قرار می‌گیرند. بر این اساس، به نظر می‌رسد برای تبیین و شناخت دقیق وضعیت زنان در این کشورها، توجه به تفاوت‌های متعدد و ناهمسانی آن‌ها، هم در وضعیت کنونی و هم در روند تحولات وضعیت زنان در سه دهۀ گذشته، ضروری است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تاثیر شاخص‌های زنان بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه‌ی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)

در مباحثی که امروز در مورد توسعه مطرح می­شود، نیروی انسانی و به­خصوص اهمیت نقش زنان در برنامه­های رشد و توسعه از جمله موضوعاتی است که توجه صاحب­نظران کشورهای صنعتی را به خود جلب کرده است و این واقعیت بر کسی پوشیده نیست که بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می­دهند؛ دستیابی به توسعه­ی واقعی میسر نخواهد بود. از این­رو با توجه به اهمیت نقش زنان در رشد و توسعه­ی اقتصادی کشورها، پژوهش ح...

full text

نرخ باروری و میزان مشارکت زنان در نیروی کار (مطالعه موردیِ کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا )

امروزه پرداختن به موضوعات زنان، مطالعه نقش آنان در اجتماع و نحوه‌ی اثرگذاری و اثرپذیری آنان از متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مورد توجه و استقبال فراوانی قرار گرفته است. مطالعه آمارهای موجود در این زمینه نیز بیانگر توجه بیشتر جوامع به این گروه اجتماعی و مشارکت بیشتر آنان در عرصه‌های مختلف است؛ به‌طوری که شاهد افزایش مشارکت زنان در نیروی کار و کاهش در نرخ‌های باروری می‌باشیم. از این‌ر...

full text

بررسی تطبیقی الگوی مصرف و مدیریت تقاضای آب کشاورزی در کشورهای منطقه ی منا(خاورمیانه و شمال آفریقا)

سیمای کلی الگوی مصرف و مدیریت تقاضای آب کشاورزی در کشورهای منطقه ی MENA که با کمبود فزاینده ی آب مواجه می‌باشد، بیانگر آن است که در بیشتر این کشورها محصولاتی تولید می‌شود که مقدار آب مصرفی در فرآیند تولید آنها بیش از مقداری است که بازتاب کمبود نسبی منابع آب شیرین می‌باشد. ولی به دلیل تحولات هرچند کندی که در دهه ی اخیر در زمینه ی مدیریت آب و الگوی تجارت خارجی محصولات کشاورزی در برخی از این کشوره...

full text

بررسی تاثیر شاخص های زنان بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه ی خاورمیانه و شمال آفریقا (mena)

در مباحثی که امروز در مورد توسعه مطرح می­شود، نیروی انسانی و به­خصوص اهمیت نقش زنان در برنامه­های رشد و توسعه از جمله موضوعاتی است که توجه صاحب­نظران کشورهای صنعتی را به خود جلب کرده است و این واقعیت بر کسی پوشیده نیست که بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می­دهند؛ دستیابی به توسعه­ی واقعی میسر نخواهد بود. از این­رو با توجه به اهمیت نقش زنان در رشد و توسعه­ی اقتصادی کشورها، پژوهش ح...

full text

بررسی رابطه علیت میان رشد اقتصادی و توسعه گردشگری در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)

(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست)  بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه ، از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند که می تواند با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسایی فرصت ها و محدودیت های گردشگری، نقش موثری در توسعه روابط و مناسبات اقتصادی و در نتیجه توسعه ملی و منطقه‌ای و تنوع بخشی به اقتصاد ملی و منطقه‌ای، ب...

full text

نرخ باروری و میزان مشارکت زنان در نیروی کار (مطالعه موردیِ کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا )

امروزه پرداختن به موضوعات زنان، مطالعه نقش آنان در اجتماع و نحوه ی اثرگذاری و اثرپذیری آنان از متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مورد توجه و استقبال فراوانی قرار گرفته است. مطالعه آمارهای موجود در این زمینه نیز بیانگر توجه بیشتر جوامع به این گروه اجتماعی و مشارکت بیشتر آنان در عرصه های مختلف است؛ به طوری که شاهد افزایش مشارکت زنان در نیروی کار و کاهش در نرخ های باروری می باشیم. از این ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 1

pages  123- 147

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023